Treatment of meningitis

ဦးေႏွာက္ အေျမွးေရာင္ ေရာဂါ ဟာ ေစာေစာ လွ်င္လွ်င္ မကုသ နိဳင္ခဲ႔ရင္ လူကို ေသေစနိဳင္တဲ႔ ေရာဂါတစ္ ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါပိုး အမ်ိဳးအစား ၊ေရာဂါျပင္းထန္မွဳ အတိုင္းအတာ၊ လူနာရဲ႔ အသက္အရြယ္ ကို လုိက္ျပီးကုသပံု ကုသနည္း မတူနိဳင္ပါဘူး။ဗိုင္းရပ္ပိုးေၾကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ ဦးေႏွာက္အေျမွး ေရာင္ေရာဂါ ဟာ သာမန္အားျဖင္႔ (၃)ရက္ခန္႔ ၾကာလွ်င္ သက္သာတတ္ျပီး (၂) ပတ္ခန္႔ၾကာလွ်င္ေတာ႔ အရွင္းေပ်ာက္ကင္သြား တတ္ပါတယ္။ ဘက္တီးရီးဟား ပိုးေၾကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ ဦးေႏွာက္အေျမွး ေရာင္ေရာ ဂါ ဟာ ပို မို အႏၱရာယ္ မ်ားပါတယ္။ ဗိုင္းရပ္ ပိုးေၾကာင႔္ ဆိုလွ်င္ျဖင္႔ အဖ်ားက်ေအာင္ နာက်င္ ကိုက္ခဲ မွဳ သက္သာေအာင္ ေဆးေသာက္ရပါမယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ေရဓါတ္ ခန္းေျခာက္ မသြားေအာင္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ဖို႔လိုပါမယ္။ သို႔ေပမယ္႔ လည္း အနီးကပ္ သတိနဲ႔ ေစာင္႔ၾကည္႔ ေနဖို႔ လိုပါတယ္။ ဓါတ္ခြဲ ခန္းစမ္းသပ္ မွဳ မွာ ဘက္တီးရီးဟား ပိုးေကာင္ မေတြ႔ရံု နဲ႔ ေပါ႔ေပါ႔ ဆဆ ေနလို႔ မရပါဘူး။

ဘက္တီးရီးယားေၾကာင္႔ ျဖစ္တဲ႔ ဦးေႏွာက္အေျမွးေရာင္ ေရာဂါ ကိုေတာ႔ အထူးၾကပ္မတ္ကု သဖို႔လိုပါတယ္။ေရာဂါ ေ၀ဒနာ ျပင္ထန္ျပီး အသက္ အႏၱရာယ္ ေပးနိဳင္ပါတယ္။ပဋိဇီ၀ေဆးမ်ား။ ပိုးသတ္ေဆးလို႔ လူသိမ်ားတဲ႔ ပဋိဇီ၀ ေဆးေတြကို ေသြးေၾကာထဲသြင္း ကုသဖို႔လိုပါတယ္။ပဋိဇီ၀ေဆးေတြကို ေပးရာမွာ ျဖစ္နိဳင္ရင္ ေရာဂါပိုးေကာင္ကို သတ္နိဳင္တဲ႔ သင္႔ေတာ္တဲ႔ ေဆး၀ါးကို ေပးနိဳင္လွ်င္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ Blood culture ေခၚ လူနာရဲ႔ ေသြး မွေရာဂါ ပိုးေကာင္ေမြးျမဴနိဳင္ ေပမယ္႔ အေျဖ ရဖို႔ ခက္ခဲ လို႔ မ်ားေသာအားျဖင္႔ေတာ႔ ခန္႔မွန္းကုသ ၾကတာမ်ားပါတယ္။

ဦးေႏွာက္ အေျမွးေရာင္ ေရာဂါရဲ႔ ေနာက္ျပသနာ တစ္ခု က ဦးေခါင္း အတြင္း ဖိအားတက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ဦးေခါင္း အတြင္း ဖိအားတက္တဲ႔ လကၡဏာေတြ ကေတာ႔ ေသြးခုန္ ႏွဳန္း ေႏွးျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ေသြးတိုးျခင္း၊ မူးေ၀ျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေခါင္း အတြင္း ဖိအားတက္ေနတယ္လို႔ ယူဆ တယ္ ဆိုလွ်င္ျဖင္႔ စတီးရြိဳက္ ေဆး၀ါးမ်ား အသုံးျပဳ ဖို႔လိုပါတယ္။စတီးရြိဳက္ ေဆး၀ါးမ်ား ဟာ ခႏၶာ ကိုယ္ ခုခံအားစနစ္ကို က်ဆင္းေစတဲ႔ အတြက္ မလို အပ္ဘဲ သံုးမိလွ်င္ ေရာဂါ ေ၀ဒနာ
ပိုဆိုးေစနိဳင္ပါတယ္။

အဖ်ားက် ရန္အတြက္ acetaminophen ကဲ႔သို႔ ေဆး၀ါးမ်ားသံုးနိဳင္ ပါတယ္။ေရ မ်ားမ်ား ေသာက္ရပါမယ္။အခန္းအတြင္း ေလ၀င္ေလထြက္ ေကာင္းေအာင္ ဂရုစိုက္ဖို႔ လိုပါတယ္။အဖ်ားအရမ္း တက္ေနသူ မ်ားအတြက္ ေရပတ္တိုက္ျခင္း ကလည္း မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႔ ဦးေႏွာက္ အေျမွးေရာင္ လူနာေတြ ဟာ တက္ တတ္ပါတယ္။ ဒီလို လူနာေတြ ကို္ေတာ႔ ဆိတ္ျငိမ္ ျပီး အႏၱရာယ္ ကင္းတဲ႔ အခန္းမွာ ထားဖို႔လိုပါတယ္။Phenobarbital ကဲ႔သို႔ ေဆး၀ါးမ်ား ျဖင္႔လည္းကု သနိဳင္ပါတယ္။

ေအာက္ဆီဂ်င္ ကို ေတာ႔ ေရာဂါေ၀ဒနာ ျပင္းထန္တဲ႔ လူနာတိုင္း မွာ ေပးပါတယ္။တစ္ ခ်ိဳ႔ကို ပိုက္နဲ႔ ေပးျပီး တစ္ခ်ိဳ႔ ကိုေတာ႔ အုပ္ေဆာင္း(mask) နဲ႔ ေပးနိဳင္ပါတယ္။

ဦးေႏွာက္ အေျမွးေရာင္ေရာဂါ ေၾကာင႔္ ခႏၶာ ကိုယ္ မွေရ ဓါတ္လို အပ္ မွဳ မ်ားလာပါတယ္။ဒီလို အခ်ိန္ မွာ လူနာအေန နဲ႔ ေရ ကို လံုေလာက္ေအာင္ ဂရု တစ္စိုက္ ေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္။ လူနာ ကိုယ္တိုင္ ေရ ေသာက္နိဳင္တဲ႔ အေန အထား မရွိလွ်င္ေတာ႔ ေရ ဓါတ္ မခ်ိဳ႔တဲ႔ ေအာင္ ဂရုစိုက္ေပး ရပါမယ္။

ဦးေႏွာက္ အေျမွးေရာင္ ေရာဂါ သည္ေတြကို အထူးၾကပ္မတ္ ကုသေဆာင္မွာ ကုသဖို႔ လိုပါတယ္။ ကူးစက္တတ္တဲ႔ ေရာဂါ ျဖစ္တာေၾကာင္႔ ျပည္သူ က်န္းမာေရး ဆရာ၀န္ ေတြ အေနနဲ႔ ေရာဂါ မျပန္႔ ပြား ေအာင္ လိုအပ္တဲ႔ က်န္းမာေရးပညာေပး ျခင္း ၊ ေရာဂါ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ မိသားစု ၀င္မ်ား ကို ကာကြယ္ေဆးတိုက္ေကြၽးျခင္း စတာေတြ ေဆာင္ရြက္ သင္႔ ပါတယ္။ လူနာ ကို ျပဳစု ကုသ ေနေသာ ေဆး၀န္ထမ္း မ်ား လည္း လိုအပ္လွ်င္ ကာကြယ္ေဆးမ်ား ေသာက္သံုးရပါမယ္
ျမန္မာ ျပည္သူ ျပည္သား မ်ား က်န္းမာ ရႊင္လန္းၾကပါေစ။