ATTENSION DEFICIT HYPERACTIVITY DISORDER (1)

ADHD လို႔ လူသိမ်ားတဲ႔ ဒီေရာဂါကို ကေလးနဲ႔ လူငယ္ ၂ - ၅ ရာခိုင္နွုန္းခန္႔ ခံစား ေနရ ပါတယ္။ ဒီကေလး ေတြဟာ အာရံုစူးစိုက္မွဳ႔ နည္း ပါးျပီးလူမွဳ ဆက္ ဆံေရး နယ္ပယ္မွာ အဆင္မေျပမွဳ ေလးေတြ ၾကံဳေတြ႔ ရတတ္ ပါတယ္။ အေမရိကန္ နိဳင္ငံ မွာေတာ႔ ကေလး ဦးေရ (၂) သန္း ခန္႔မွာ ဒီေရာဂါ လကၡဏာေတြ ေတြ႔ရပါတယ္။

ADHD ေရာဂါကို ၁၈၄၅ ခုႏွစ္မွာ ေဒါက္တာ Heinrich Hoffman ကပထမဆံုး ေဖာ္ထုတ္ နိဳင္ခဲ႔ပါ တယ္။ ေဒါက္တာ Hoffman ဟာ စိတ္က်န္းမာေရး စာအုပ္ေတြ ေရးသားခဲ႔ျပီး ကဗ်ာဆရာ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ႔(၃) ႏွစ္သား အရြယ္ သားငယ္ကို ဖတ္ျပဖို႕ စိတ္ၾကိဳက္ စာအုပ္ မေတြ႔တဲ႔ အခါ ကိုယ္ တိုင္ ရုပ္ျပ ကဗ်ာ စာအုပ္ ေရးသားရာမွ ဒီ ေရာဂါကို သတိ ထားမိ သြားပါတယ္။ သူ႔ကဗ်ာ မွာ ကေလး အမ်ိဳးမ်ဳိးးရဲ႔ ပံုေလး ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ အမူအက်င္႔ ေလးေတြကို သရုပ္ေဖာ္ ထားပါတယ္။ The story of Fidgety Philip ဆိုတဲ႔ ကဗ်ာ ေလးဟာ ADHD ေ၀ဒနာရွင္ ေလး တစ္ေယာက္ကို အ တိအက် ပံုေဖာ္ ထားတဲ႔ ကဗ်ာေလး ျဖစ္ ပါတယ္။ အဲဒီ ကဗ်ာေလး ကို ဒီေနရာ မွာ ဖတ္ရွဳ နိဳင္ပါတယ္။

ADHD ေရာဂါ ဟာ အသက္ (၇)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေတြမွာ အျဖစ္မ်ားျပီး အရြယ္ေရာက္ လာရင္ ေတာ႔ (၄၀- ၉၀) ရာခိုင္ႏွဳန္း ဟာသက္သာ ေပ်ာက္ကင္း သြားတတ္ ပါတယ္။ သူတို႔ ေလးေတြ ပံုမွန္ ကေလး ေတြလို ၾကီးျပင္း နိဳင္ဖို႔၊ ပတ္၀န္းက်င္ မွာ ၀င္ဆန္႔ နိုင္ဖို႔ မိဘ ေဆြမ်ိဳး ေတြ၊ ဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္း ေတြရဲ႔ နားလည္ စာနာတတ္မွဳလိုအပ္ျပီး ဂရုဏာ ႏွင့္ ယွဥ္ျပီး ကူညီ ေဖးမ ေပးသင္႔ ပါတယ္။

ေရာဂါလကၡဏာမ်ား

အဓိက ေရာဂါ လကၡဏာေတြ ကေတာ႔

(၁) အာရံု စူးစိုက္နိဳင္မွဳ မရွိျခင္း( Inattention)
(၂) ဂနာမျငိမ္ဘဲ အျမဲတမ္း လွဳပ္ရြေနျခင္း ( Hyperactivity)
(၃) လွဳ႔ံေဆာ္မွဳမ်ား ေၾကာင္႔ အာရံု ေျပာင္းတတ္ျခင္း( impulsivity)

ေရာဂါလကၡဏာေတြအေပၚမူတည္ျပီး ADHD ကို ေအာက္ပါအတိုင္္း(၃)မ်ိဳးခြဲျခားနိဳင္ပါတယ္။

(၁) hyperactive-impulsive type
(၂) Inattentive type
(၃) Combined type

(၁) Hyperactive type

ဒီကေလးေတြ ကေတာ႔ အျမဲတမ္း တက္ၾကြ ေနတတ္ျပီး အျငိမ္ မေန ပါဘူး။ မ်က္စိ ေရွ႔႔မွာ ရွိသမွ် ပစၥည္း ေတြနဲ႔ ကစား တတ္ပါတယ္။ မိသားစုနဲ႔ အတူ ညစာ ျပီးေအာင္ စားဖို႔၊ စာသင္ ခန္းထဲမွာအခ်ိန္ ျပည္႔ေအာင္ ထိုင္ဖို႔ ဆိုတာ ေတြဟာ သူတို႔ ေလးေတြ အတြက္ အလြန္ခက္ခဲတဲ႔ တာ၀န္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုံ ေတြကို အေၾကာင္းမဲ႔ လွဳပ္ေန တတ္ျပီး၊ အခန္း ထဲမွာ ဟိုေျပး ဒီေျပး ပတ္ ေျပး ေနတတ္ ပါတယ္။ ၾကမ္းျပင္ကို တဒုန္းဒုန္း ျမည္ေအာင္ ေျပးရတာ ႏွစ္သက္ျပီး၊ ေတြ႔သမွ် ပစၥည္း လက္ေဆာ႔တတ္ ပါတယ္။ စာသင္ခံုကို ခဲတံ နဲ႔ တေဒါက္ေဒါက္ ေခါက္ရတာ ကို အရသာေတြ႔ တတ္ပါတယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေတြမွာေတာ႔ ပံုစံက တစ္ မ်ိဳးပါ။ သူတို႔ကို ၾကည္႔ လိုက္ရင္ အျမဲ ဂနာမျငိမ္တဲ႔ အမူအရာေတြ ေတြ႔ရ တတ္ျပီး အလုပ္ ေပါင္း မ်ားစြာကို တစ္ျပိဳင္တည္း လုပ္ေန တတ္ပါတယ္။ တစ္ခု မွလည္း မျပီးပါဘူး။

(၂) Impulsive type

ေျချမန္ လက္ျမန္ ရွိလွပါတယ္။ ဦးေႏွာက္က မစဥ္းစားခင္ လက္က လုပ္ျပီး ေနပါျပီ။ ပါးစပ္က ေျပာျပီးေန ပါျပီ။ ေနာက္ျဖစ္လာမယ္႔ အက်ိဳးဆက္ ေတြကို မစဥ္းစားမိ တတ္ၾကပါဘူး။ စာသင္ခန္း ထဲမွာ ဆိုလွ်င္လည္း ေမးခြန္း မဆံုးခင္ အ ေျဖ ထ ေအာ္တတ္ ပါတယ္။ မွန္သလားမွား သလား သူ ဂရုမ စိုက္ပါဘူး။ အလွည္႔နဲ႔ လုပ္ရတဲ႔၊ ေစာင္႔ရတဲ႔ အလုပ္ေတြ မွာလည္း စိတ္မရွည္ ၾကပါဘူး။ အဲလို စရိုက္မ်ိဳး Mr.Bean ဇာတ္လမ္း တိုေလး ရွိပါတယ္။ ေဆးခန္းမွာ တန္းစီ ေစာင႔္ရမယ္႔ ဟာ မေစာင္႔ ခ်င္ေတာ႔ လူလည္ က်တဲ႔ ဇာတ္လမ္း ေလးပါ။ ဒီလို ကေလး ေလး ေတြကေတာ႔ စိတ္မရွည္ တတ္ၾကပါဘူး။ ထစ္ခနဲ ဆို ရန္ျဖစ္တတ္ ၾကပါတယ္။

(၃) Inattentive type

ဒီလို ကေလးေတြ က ေတာ႔ စိတ္ကို တစ္ေနရာ တည္းမွာ အာရံု စူးစိုက္ နိဳင္ဖို႔ ခဲယဥ္း ပါတယ္ ။ အလုပ္ တစ္ခုကို မိနစ္ အနည္းငယ္ ခန္႔ လုပ္ျပီး ရင္ ျငီးေငြ႔ လာတတ္ ပါတယ္။ အလုပ္ တစ္ခု မျပီးခင္ တစ္ျခား တစ္ခု ေျပာင္းတတ္ ၾကပါတယ္။ အိမ္စာေတြ ျပီးေအာင္ မလုပ္ တတ္ပါ ဘူး။ စာအုပ္၊ ေဘာလ္ပင္၊ ခဲတံေတြ ခဏခဏ ေပ်ာက္ရွ တတ္ပါတယ္။ စာသင္ဖို႔ ခက္ခဲ တတ္ျပီး ပညာေရး မွာ မထူးခြၽန္ တတ္ၾက ပါဘူး။ သူတို႔ ေလးေတြရဲ႔ ေလ႔က်င္ခန္း စာအုပ္ ေတြမွာ ၾကက္ေျခခတ္ ေတြ နဲ႔ ျခစ္ရာ၊ ဖ်က္ရာ ေတြက အရုပ္ဆိုး အက်ည္း တန္စြာ ေနရာယူ ထားတတ္ ၾကပါတယ္။

အထက္ပါ ေရာဂါ လကၡဏာ ေတြကို သာမန္ ကေလးေတြ မွာလည္း ေတြ႔ရွိ ရတတ္လို႔ တတ္ကြၽမ္း တဲ႔ ဆရာ၀န္ ေတြနဲ႔ ျပသျပီး မွသာ ADHD ေရာဂါ ဟုတ္မဟုတ္ ေျပာနိဳင္ ပါလိမ္႔မယ္္။ သာမန္ ကေလးေတြ မွာေတာ႔ ဒီလို လကၡဏာ ေတြ အျမဲ မရွိတတ္ ပါဘူး။ လနဲ႔ ခ်ီျပီး ၾကာလာျပီ ဆိုရင္ေတာ႔ သာမန္ မဟုတ္ဘဲ ADHD ျဖစ္နိဳင္ေျခ ကို ထည္႔သြင္း စဥ္းစားသင္႔ ပါတယ္။

ADHD နဲ႔ ေရာဂါ လကၡဏာတူတဲ႔ အျခား ျပႆနာ ေတြကေတာ႕ -

(၁) ကေလးဘ၀ မွာ ၾကီးမားတဲ႔ ေျပာင္းလဲမွဳ ျဖစ္ပြားျခင္း (မိဘမ်ား အိမ္ေထာင္ ကြဲျခင္း)
(၂) သတိ မထားမိတဲ႔ ၀က္ရူးျပန္ ေရာဂါအမ်ိဳးအစားjavascript:void(0)
(၃) နား အတြင္း ေရာဂါပိုး ၀င္ျပီး အၾကား အာရံုခ်ိဳ႔တဲ႔ျခင္း
(၄) ဦးေႏွာက္ကို ထိခိုက္ေသာ အျခား က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား
(၅) စိတ္က်ေရာဂါ

တို႕ ျဖစ္ျပီး၊ စနစ္တက် စမ္းသပ္ ရွာေဖြ ရပါမယ္။
ADHD TV